Jak założyć firmę?
Zanim zdecydujesz się na własny biznes, zastanów się nad kilkoma kwestiami. Istotne jest nie tylko to, co jest podstawą Twojego biznesu, ale również forma prawna prowadzonej działalności. Najpopularniejsza jest jednoosobowa działalność gospodarcza, która stanowiła niemal 85 proc. zarejestrowanych w II kwartale 2023 r. firm[i]. Jak założyć firmę jednoosobową? Zanim przejdziesz do rejestracji działalności, musisz podjąć jeszcze kilka istotnych decyzji.Ważną kwestią jest wskazanie właściwego kodu PKD, który określa branżę Twojej działalności. Wybór niektórych kodów PKD wiąże się z dodatkowymi obowiązkami, np. rejestracji VAT czy posiadania kasy fiskalnej. W przypadku niektórych branż do prowadzenia działalności konieczne jest również otrzymanie stosownego pozwolenia – koncesji, zezwolenia, wpisu do rejestru działalności regulowanej[ii]. W przypadku koncesji i pozwoleń musisz pamiętać, że część z nich jest wydawana terminowo, a ich pozyskanie wiąże się z dodatkowymi kosztami.
W momencie zakładania działalności gospodarczej, zdecyduj się na odpowiednią formę opodatkowania. Do wyboru masz trzy warianty:
- na zasadach ogólnych wg skali podatkowej (stawka 12% i 32%);
- wg stawki liniowej (19%);
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – nie jest możliwy przy niektórych formach działalności.
Innym obciążeniem finansowym każdego biznesu są składki ZUS. Jako przedsiębiorca podlegasz ubezpieczeniu społecznemu (emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu oraz chorobowemu – to ostatnie jest dobrowolne), Funduszowi Pracy i Funduszowi Solidarnościowemu, ubezpieczeniu zdrowotnemu. Ich wysokość zależy też od wybranej formy opodatkowania, a miesięczny koszt to 1600-1700 zł. Co ważne, przy zakładaniu pierwszej firmy (lub jeśli poprzednia została zamknięta min. 5 lat temu), możesz skorzystać z Ulgi na start, która zwalnia na 6 miesięcy z płacenia ubezpieczenia społecznego oraz Funduszy Pracy i Solidarnościowego. Po upływie pół roku możesz przez kolejne 24 miesiące płacić obniżone składki od preferencyjnej podstawy. Wysokość comiesięcznych opłat do ZUS należy uwzględnić w szacowaniu rentowności planowanego biznesu.
Dodatkowymi kwestiami związanymi z prowadzeniem własnej firmy, które musisz określić, jest m.in. adres siedziby, nazwa, wybór rachunku bankowego.
Rejestracja firmy
Po przemyśleniu wyżej wymienionych kwestii, ostatnim krokiem do własnego biznesu jest rejestracja firmy. Jak założyć firmę? Przez Internet - na stronie ceidg.gov.pl - dokonasz najszybszej rejestracji swojego biznesu.Wszystkich formalności dopełnisz poprzez Profil Zaufany. Za jego pośrednictwem musisz zalogować się na ceidg.gov.pl, gdzie znajdziesz formularz rejestracji działalności gospodarczej. Jak założyć firmę krok po kroku? Wystarczy dokładnie przeczytać i uzupełnić poszczególne pola formularza rejestracyjnego.
We wniosku musisz podać swoje dane, tj.:
- imię (imiona);
- nazwisko (opcjonalnie nazwisko rodowe);
- imię ojca,
- imię matki,
- PESEL
- miejsce urodzenia.
Następnie przejdziesz do danych firmy. W pierwszej kolejności podaj nazwę firmy – pamiętaj, że musi się w niej pojawić Twoje imię i nazwisko. Określasz też datę rozpoczęcia działalności oraz liczbę pracujących (jeśli tylko Ty, wpisujesz 1). REGON zostanie przyznany automatycznie w momencie rejestracji firm (jeśli już go masz, wpisz w formularzu). Masz prawo też podać dane kontaktowe do firmy (nie są obowiązkowe) i możesz określić, czy mają być widoczne w rejestrze CEIDG.
Następnym krokiem jest wybór numerów PKD i wskazanie adresu wykonywanej działalności. Należy też wskazać źródło ubezpieczenia (ZUS/KRUS/ubezpieczenie za granicą), wskazać Urząd Skarbowy oraz osobę odpowiedzialną za prowadzenie dokumentacji rachunkowej (samodzielnie czy przez biuro rachunkowe).
Składając elektroniczny wniosek CEIDG, zgłaszasz się również do ubezpieczenia w ZUS. Jeśli chcesz skorzystać z Ulgi na start albo masz inne źródło ubezpieczenia (np. umowa o pracę), zaznacz ZUS ZZA. W innym przypadku powinieneś wybrać ZUS ZUA. W zależności od wskazanego formularza, w kolejnym kroku będziesz musiał podać odpowiedni kod odpowiadający rodzajowi składek.
| Rodzaj składek ZUS | KOD |
| Ulga na start | 0540 |
| Składki preferencyjne | 0570 |
| Mały ZUS[iii] | 0590 |
| Pełny ZUS | 0510 |
Ważne jest też określenie posiadania prawa do emerytury bądź renty oraz o przyznanym stopniu niepełnosprawności.
Na podstawie wybranych rodzajów składek zostanie wygenerowany 6-cyfrowy kod zgłoszenia. Na tym etapie musisz również wybrać oddział NFZ, do którego należysz.
W formularzy CEIDG określasz również formę opodatkowania oraz – jeśli posiadasz NIP – dokonujesz zgłoszenia VAT-R.
We wniosku musisz też podać numer konta bankowego oraz możesz ustanowić pełnomocników do reprezentowania Cię w imieniu firmy.
Wypełniony i podpisany profilem zaufanym wniosek przesyłasz drogą elektroniczną. Potwierdzenie wysłania i numer sprawy zostaną przesłane też na Twój adres e-mail.
Jak założyć firmę i nie popaść w długi?
Sam proces zakładania firmy nie jest wcale skomplikowany. Jednak sztuką nie jest rejestracja działalności, lecz jej utrzymanie i osiąganie z niej realnych zysków. Potwierdzają to statystyki: 30 proc. firm upada po roku działalności, a 70 proc. po 5 latach[iv]. Dlatego jeszcze przed decyzją o otwarciu własnego biznesu, warto dokładnie przekalkulować poziom comiesięcznych zobowiązań dotyczących własnej działalności gospodarczej i potencjalnych przychodów.Pamiętaj, że oprócz składek ZUS trzeba uwzględnić koszty nie tylko podatkowe, ale też wynajmu lokalu, mediów (Internet, telefon, energia elektryczna), potencjalnej reklamy, koszty usług księgowych. Jeśli korzystasz z samochodu w celach zawodowych, musisz też uwzględnić wysokość ubezpieczenia OC oraz koszty paliwa. W przypadku sprzętu elektronicznego (np. komputer) istotne są koszty licencji na oprogramowanie, ewentualnego serwisowania. W przypadku działalności online ponosisz też koszty hostingu strony internetowej, platformy e-sklepu, opłat dla operatorów płatności. Wszystko zależy od branży, w której działasz.
Prowadząc swoją firmę, musisz też liczyć się z nieregularnością wpływów. Po pierwsze, we własnym biznesie jesteś sam sobie nie tylko szefem, ale z reguły też handlowcem, pracownikiem magazynu swojego e-sklepu, a nawet serwisem sprzątającym. Łącząc wiele zadań, nie zawsze udaje się skoordynować wszystkie transakcje w jednym czasie, a co za tym idzie Twoje przychody mogą być nieregularne.
Musisz też liczyć się z opóźnieniami w płatnościach oraz długimi terminami płatności (stosowanymi często w przypadku FV). Fakt wystawienia faktury z 60-dniowym terminem płatności wcale nie zwalnia Cię z opłat składek ZUS w miesiącu, w którym nie otrzymałeś jeszcze zapłaty za fakturę. Takie zatory w płatnościach są dużym obciążeniem szczególnie dla młodych przedsiębiorców.
Sposobem na dofinansowanie prowadzonej firmy są kredyty. Jednak w przypadku nowej działalności ich pozyskanie nie jest ani łatwe, ani tanie. Pamiętaj, że każde zobowiązanie trzeba oddać, a źle dobrany kredyt może być dodatkowym obciążeniem dla Twojego biznesu.
Dlatego oprócz tego, jak założyć firmę, o wiele ważniejsze jest to, jak ją rozsądnie prowadzić. Pamiętaj, że w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej za zobowiązania swojego biznesu odpowiadasz własnym majątkiem, co oznacza, że nawet zamknięcie działalności nie pozwoli uciec od powstałych zadłużeń. I choć liczba upadłości w II kwartale 2023 r. nie jest ogromna (97 firm), a upadły przede wszystkim sp. z o.o.[v], to wcale nie oznacza, że jednoosobowa działalność gospodarcza jest zawsze gwarantem sukcesu. Zależy to od rozsądku Twoich decyzji i właściwie przygotowanego biznesplanu.
[i] GUS, Rejestracje i upadłości przedsiębiorstw w II 10.08.2023 r. kwartale 2023 roku - file:///C:/Users/hp/Downloads/rejestracje_i_upadlosci_przedsiebiorstw_w_drugim_kwartale_2023_roku.pdf [ii] Biznes.gov.pl Lista uprawnień (licencje, koncesje, zezwolenia oraz wpisy do rejestrów działalności regulowanej) oraz ograniczeń (zakazy wykonywania działalności określonej we wpisie do rejestru działalności regulowanej) dla poszczególnych organów - https://pliki.biznes.gov.pl/biznes-pl/20221213/lista_uprawnien_upd12-2022.pdf [iii] Mały ZUS Plus - https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/maly-zus-plus [iv] M. Bąk, Kiedy prowadzenie własnej firmy nie jest dla Ciebie, czyli jak nie wpaść w długi tuż po otwarciu działalności gospodarczej - https://marketingibiznes.pl/biznes/kiedy-prowadzenie-wlasnej-firmy-nie-jest-dla-ciebie/ [v] GUS, Rejestracje i upadłości przedsiębiorstw w II 10.08.2023 r. kwartale 2023 roku - file:///C:/Users/hp/Downloads/rejestracje_i_upadlosci_przedsiebiorstw_w_drugim_kwartale_2023_roku.pdf
Powrót do bloga