Prawa wierzyciela – co może zrobić, gdy dłużnik nie płaci?
Wierzyciel to ktoś, kto pożycza komuś pieniądze. Dłużnik to natomiast ten, kto te pieniądze musi oddać. Relacja między nimi jest ważna i czasami bywa trudna, w sytuacji, kiedy dłużnik nie może spłacić zobowiązania. Czy wiesz, jakie prawa ma wierzyciel i co może zrobić, gdy dłużnik nie oddaje pieniędzy? Zrozumienie tych zasad może pomóc nie tylko wierzycielom, ale również osobom zadłużonym. Podstawowym prawem wierzyciela jest prawo do zaspokojenia roszczenia, czyli mówiąc prościej, do odzyskania swojej własności – zazwyczaj pieniędzy. Jakie jeszcze prawa ma wierzyciel?- Prawo do windykacji – wierzyciel może podjąć działania mające na celu odzyskanie długu. Może to zrobić samodzielnie lub skorzystać z usług firmy windykacyjnej. Windykacja może obejmować na przykład wysyłanie wezwań do zapłaty oraz negocjacje z dłużnikiem, wpisanie do rejestru osób zadłużonych, a także skierowanie sprawy na ścieżkę sądowo windykacyjną.
- Prawo do odsetek oraz opłat dodatkowych – jeśli dłużnik nie spłaca długu w terminie, wierzyciel ma prawo żądać odsetek za opóźnienie. Wysokość odsetek jest określona w umowie lub przepisach prawa. Odsetki mają na celu zrekompensowanie wierzycielowi straty wynikającej z opóźnienia w spłacie. Opłaty dodatkowe mogą dotyczyć natomiast np. kosztów windykacji, jeśli te są określone np. w umowie.
- Prawo do zabezpieczenia długu – wierzyciel może zabezpieczyć swoje roszczenia, na przykład poprzez ustanowienie hipoteki na nieruchomości dłużnika lub zastaw na jego ruchomościach. Zabezpieczenie długu daje wierzycielowi większą pewność, że odzyska swoje pieniądze, nawet jeśli dłużnik będzie miał problemy finansowe.
Jak wygląda proces windykacji?
Windykacja to proces odzyskiwania należności od dłużnika, który składa się z kilku etapów. Etapy te nie muszą układać się w jeden ciąg, mogą się powtarzać, a wierzyciel ma prawo pominąć te, które uzna za nieefektywne- Wezwanie do zapłaty – wierzyciel wysyła dłużnikowi pisemne wezwanie do zapłaty, informując go o zaległym długu i terminie jego spłaty.
- Negocjacje – jeśli dłużnik nie reaguje na wezwanie, wierzyciel może podjąć próbę negocjacji. Celem jest ustalenie warunków spłaty długu, które będą akceptowalne dla obu stron.
- Współpraca z firmą windykacyjną – wierzyciel może zdecydować się na współpracę z profesjonalną firmą windykacyjną, która specjalizuje się w odzyskiwaniu należności.
- Wpisanie dłużnika do rejestru osób zadłużonych – pod warunkiem że płatność jest opóźniona o co najmniej 30 dni, a kwota przekracza 200 zł (500 zł dla działalności gospodarczej). Wierzyciel przed dokonaniem wpisu musi ostrzec dłużnika o takim zamiarze i dać mu dodatkowy czas na reakcję. Dokładne terminy regulują odpowiednie przepisy.
- Egzekucja komornicza – w przypadku braku porozumienia, wierzyciel może zwrócić się do sądu, a po uzyskaniu tytułu egzekucyjnego opatrzonego klauzulą wykonalności skierować się do komornika. Komornik ma prawo do zajęcia majątku dłużnika, aby odzyskać należność. Na etapie windykacji komorniczej dłużnik ma mniejsze możliwości negocjacji i dostosowywania formy spłaty do swoich możliwości.
Dłużnik a windykacja – możliwości, prawa i obowiązki
Na pewno wiesz, że w każdej transakcji, a taką jest również zaciągnięcie zobowiązania, np. pożyczki, obie strony mają swoje prawa i obowiązki. Nie inaczej jest też w procesie windykacji – swoje prawa (ale i obowiązki) ma też dłużnik.- Obowiązek spłaty długu – dłużnik jest zobowiązany do spłaty swojego długu zgodnie z umową zawartą z wierzycielem.
- Możliwość negocjacji – w wyjątkowej sytuacji dłużnik może negocjować warunki spłaty długu, np. rozłożenie go na raty. Musi się jednak liczyć z prawem wierzyciela do odmowy lub do domagania się dodatkowej opłaty, np. prowizji za podpisanie aneksu.
- Prawo do obrony – dłużnik ma prawo do obrony przed nieuzasadnionymi roszczeniami wierzyciela. Może to obejmować przedstawienie dowodów na spłatę długu lub kwestionowanie wysokości należności.
- Prawo do informacji – dłużnik ma prawo do uzyskania informacji o stanie swojego długu oraz działaniach podejmowanych przez wierzyciela.
Wierzyciel to nie tylko postać znana z pism urzędowych czy rozpraw sądowych — to każdy z nas, kto udzielił pożyczki lub świadczył usługę na kredyt. Znajomość swoich praw to pierwszy krok do skutecznego dochodzenia należności.
Powrót do bloga Spłać zadłużenie z Krukiem