…a mandat za brak biletu dość powszechny
Jak wskazują powyższe dane, jazda „na gapę” nie jest sporadycznym występkiem w naszym kraju. 54 proc. osób korzystających z komunikacji miejskiej chociaż raz w życiu dostało mandat za brak biletu. Dlaczego tyle osób decyduje się „jeździć na gapę”? Jednym z głównych powodów jest zapomnienie o tym, że wygasła ważność biletu miesięcznego. Często też wynika to z braku możliwości kupienia biletu za gotówkę. 50 proc. badanych przyznaje jednak, że nie kupuje biletów, bo kontrole są rzadkie[ii].Co niepokojące, za bilety nie płacą nie tylko dorośli, ale też osoby poniżej 18. roku życia. W ciągu trzech ostatnich lat liczba niepełnoletnich zadłużonych za przejazd bez biletu wzrosła do niemal 3 tys[iii].! Młodzież nie kupuje biletów, bo 4 na 10 z nich szkoda pieniędzy na ten cel[iv]. Ciekawe, czy taki młodociany „gapowicz” jest świadomy, ile kosztuje mandat za brak biletu i że za jego nieopłacenie można być wpisanym na listę dłużników.
Mandat za brak biletu – płacić czy nie płacić?
Tak jak część Polaków uważa, że kontrole biletów są rzadkie, tak część osób przyłapanych na jeździe bez ważnego biletu wychodzi z założenia, że nieopłacony mandat z tego tytułu trafi w zapomnienie. Niestety niezapłacenie kary w terminie może mieć poważne konsekwencje. W pierwszej kolejności od dnia terminu zapłaty mandatu naliczane są odsetki za zwłokę. Sprawa może być też skierowana na drogę windykacyjną, a wszystkie koszty z tym związane również będzie musiał pokryć ukarany mandatem.I chociaż zgodnie z Ustawą Prawo przewozowe zaległy mandat za brak biletu przedawnia się po roku od daty jego terminu płatności[v], to zadłużony może uchylić się od jego zapłaty tylko wtedy, kiedy w ciągu tych 12 miesięcy wierzyciel nie wystąpił do sądu o wystawienie nakazu zapłaty (art. 124 Kodeksu cywilnego). Praktyka jednak wskazuje, że przewoźnicy coraz częściej chcą dochodzić swoich należności, a sądowe wezwania do zapłaty trafiają do „biletowych dłużników” nawet po kilku latach od otrzymania mandatu za brak biletu. Jak to możliwe? Wynika to z reguły z obłożenia sądów, które rozpatrują część spraw latami. Warto pamiętać, że takie wezwanie do opłacenia mandatu za brak biletu to już nie tylko kwota mandatu powiększona o odsetki, ale również podstawa do zgłoszenia zadłużenia do egzekucji komorniczej w przypadku dalszego jego nieuregulowania. A przecież tego wszystkiego można uniknąć. Jak? Zapłacić mandat za brak biletu: przelewem na wskazany na blankiecie numer rachunku, a nawet gotówką czy kartą u kontrolera.
Mówiąc o konsekwencjach jazdy „na gapę”, nie można też zapominać, że regularna jazda bez biletu może mieć poważniejsze konsekwencje. Zgodnie z art. 121 § 1. Kodeksu wykroczeń każdy, „kto, pomimo nieuiszczenia dwukrotnie nałożonej na niego kary pieniężnej określonej w taryfie, po raz trzeci w ciągu roku bez zamiaru uiszczenia należności wyłudza przejazd koleją lub innym środkiem lokomocji, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny”[vi]. Jak widać, niepłacenie biletu za brak mandatu może być powodem naprawdę poważnych problemów.
[i] KRD, Gapowicze w komunikacji miejskiej 2023. O zachowaniach użytkowników komunikacji miejskiej, osób podróżujących na gapę oraz tych, którzy choć raz otrzymali mandat za jazdę bez biletu. - https://krd.pl/getattachment/227cb3d4-aad5-418b-89f6-e8611b61f910?stamp=638279706272230000
[ii] https://krd.pl/getattachment/227cb3d4-aad5-418b-89f6-e8611b61f910?stamp=638279706272230000
[iii] https://krd.pl/getattachment/227cb3d4-aad5-418b-89f6-e8611b61f910?stamp=638279706272230000
[iv] https://krd.pl/getattachment/227cb3d4-aad5-418b-89f6-e8611b61f910?stamp=638279706272230000
[v] Ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe - https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19840530272/U/D19840272Lj.pdf
[vi] Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń - https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19710120114/U/D19710114Lj.pdf
Powrót do bloga