Co to jest kryzys gospodarczy
Zacznijmy od odpowiedzenia sobie na pytanie, czym właściwie jest kryzys gospodarczy. Jest to okres, w którym występuje znaczne spowolnienie lub recesja w działalności gospodarczej kraju lub regionu. Jak przejawia się to spowolnienie? Spadkiem produkcji, wzrostem bezrobocia, ograniczeniem dostępności kredytów i ogólnym pogorszeniem warunków finansowych. Jest to trochę błędne koło – wyższe bezrobocie powoduje utratę siły nabywczej, w efekcie czego firmy nie sprzedają swoich produktów. Niższa sprzedaż przekłada się na redukcję zatrudnienia… itd. Banki ograniczają akcję kredytową, więc firmy nie mogą inwestować w nowe maszyny, technologie i rozwój.Dlaczego zatem kryzys może być szansą na poprawę sytuacji finansowej?
Jak oszczędzać w czasie kryzysu
Kiedy kryzys gospodarczy dotyka społeczeństwa, wielu ludzi może zetknąć się z trudnościami finansowymi, które w niektórych przypadkach mogą prowadzić do zadłużenia. Paradoksalnie jednak właśnie w czasie kryzysu istnieje szansa na naukę oszczędzania i poprawę swojej sytuacji finansowej. Przydatna jest tu umiejętność ograniczania wydatków, racjonalizowania swoich potrzeb. Jeśli dobre nawyki związane z gospodarowaniem swoim budżetem w momencie, gdy jest on niski, pozostaną z nami na dłużej, mamy szansę na osiągnięcie bezpieczeństwa finansowego.Oto kilka praktycznych kroków, które można podjąć, aby zaoszczędzić w czasie kryzysu:
- Budżetowanie. Zaczynamy od dokładnego ustalenia naszych dochodów i wydatków. Stwórzmy szczegółowy budżet, w którym uwzględnimy wszystkie nasze źródła dochodów oraz regularne i niezbędne wydatki. Świadomość, ile pieniędzy wpływa do naszego budżetu i ile musimy przeznaczyć na cykliczne zobowiązania, pomoże nam lepiej nimi zarządzać. Na początek polecamy nasz prosty i intuicyjny kalkulator budżetu domowego
- Szukanie oszczędności w codziennych wydatkach. Niemal każdego dnia wydajemy mniej lub więcej pieniędzy. Jeśli niektóre drobne wydatki wyeliminujemy z naszego finansowego życia i na przykład zamiast kupować kawę na wynos, przygotujemy ją sobie w domu, czy też poszukamy tańszych, alternatywnych produktów albo skorzystamy z transportu publicznego zamiast samochodu, na pewno w portfelu zostanie nam więcej pieniędzy. Co ciekawe zjawisko przepłacania przez tzw. millenialsów za kawę na mieście i wyliczanie na tej podstawie potencjalnych oszczędności zyskało w ekonomii własną nazwę, jest to tzw. indeks awokado, którym napisaliśmy więcej tutaj. Oszczędności wynikające z ograniczenia przysłowiowej kawy na wynos mogą być naprawdę znaczące. Wystarczy zjadać o jednego pączka o wartości 5 zł mniej, by po pół roku zaoszczędzić 900 zł. Wystarczy wypalać pół paczki papierosów mniej, by po pół roku zaoszczędzić ponad 1500 zł, a jeśli w domu palą 2 osoby, to będzie to już 3000 zł. Środki te będzie można przeznaczać na spłatę długów czy odłożyć do skarbonki na tzw. czarną godzinę.
- Życie w stylu „Zero waste”, czyli zgodnie z duchem ekologii. Filozofia zero waste opiera się na 5 filarach, tzw. 5R (refuse – odmawiaj, reduce – ograniczaj, reuse – użyj ponownie, recycle – oddaj do recyklingu, repair – napraw). Im więcej rzeczy, zwłaszcza ubrań czy butów, będziemy naprawiać, zamiast kupować nowe, tym więcej uda się nam zaoszczędzić.
- Inwestowanie w siebie. Kryzys gospodarczy może być okazją do rozwoju osobistego i zawodowego. Zamiast wydawać pieniądze na drogie rozrywki czy zakupy, zainwestujmy czas i środki w naukę nowych umiejętności, zdobycie dodatkowej wiedzy lub rozwój swojej kariery. To mogą być inwestycje, które przyniosą długoterminowe korzyści finansowe. Tysiąc złotych wrzucony na lokatę przyniesie nam w ciągu roku góra kilkadziesiąt złotych, ten sam tysiąc zainwestowany w szkolenie, może ułatwić zmianę pracy na lepszą lub nawet przebranżowienie.
Jakie lekcje można wynieść z kryzysu gospodarczego
Kryzysy gospodarcze, mimo że są trudne i wywołują wiele negatywnych skutków, mogą również stanowić cenne źródło nauki i wyciągania wniosków. Oto kilka lekcji, które można wynieść z kryzysu gospodarczego:- Znaczenie zdrowych finansów osobistych. Kryzys gospodarczy uświadamia nam, jak ważne jest dbanie o nasze finanse osobiste. Nauka zarządzania budżetem, oszczędzania, inwestowania i unikania zadłużenia staje się niezwykle istotna. Należy pamiętać, że sam dochód to nie wszystko. Najważniejszy jest stosunek dochodu do wydatków (DTI Debt to Income). Im mniejszy procent naszych dochodów wydajemy na spłatę długów i inne stałe zobowiązania, tym lepiej.
- Znalezienie alternatywnych źródeł dochodu. Kiedy tracimy pracę lub nasz dochód zostaje ograniczony w czasie kryzysu, uczymy się elastyczności i poszukiwania alternatywnych źródeł dochodu. To może prowadzić do rozwoju umiejętności przedsiębiorczości, podejmowania dodatkowych zleceń, rozważenia pracy w domu lub poszukiwania innych możliwości zarobkowych.
- Ograniczenie życia na kredyt. W czasie kryzysu gospodarczego banki zaostrzają politykę kredytową. I to może być naprawdę świetna wiadomość. Jeśli nie możemy dostać kredytu na kolejny samochód albo na nową kanapę, bo stara się nam znudziła, to będziemy zmuszeni dłużej korzystać z obecnie posiadanych dóbr. A to ma pozytywny wpływ na środowisko i jego zasoby, a także – po raz kolejny – uczy oszczędzania.
- Budowanie awaryjnego funduszu. Kryzys finansowy pokazuje nam, jak istotne jest posiadanie awaryjnego funduszu. Nigdy nie wiadomo, kiedy mogą pojawić się niespodziewane wydatki lub utrata dochodu. Dlatego warto systematycznie odkładać pieniądze na taki fundusz, aby mieć poduszkę finansową na wszelki wypadek.
- Wartość społeczności i solidarności. Kryzys gospodarczy może jednoczyć ludzi i podkreślać wartość społeczności oraz wzajemnej pomocy. Obserwujemy, jak ludzie angażują się w inicjatywy lokalne, tworzą wspólnoty wspierające się nawzajem i dzielą się zasobami, powstają na przykład „jadłodzielnie” czy „ciepłe szafy”, gdzie można zostawić artykuły spożywcze czy zbędne, ale wciąż nadające się do użytku ubrania.
- Kryzys gospodarczy przypomina nam, że bezpieczeństwo finansowe polega na posiadaniu różnych źródeł dochodu lub inwestycji bądź oszczędności, które są niezależne od siebie. Dzięki temu, jeśli na przykład stracisz swoją pracę na etacie, ale potrafisz robić artystyczne torty czy masz smykałkę do zabawy z dziećmi, możesz szukać pracy dorywczej. Warto też oszczędzać na różne sposoby i inwestować pieniądze. Przeniesienie lokaty do innego banku może pomóc w uzyskaniu lepszego oprocentowania, a to przekłada się na realne zyski.
Powrót do bloga