Co to jest przedawnienie?
Przedawnienie stanowi instytucję prawa cywilnego, która pozwala dłużnikowi, po upływie określonego prawem terminu, uchylić się od zaspokojenia roszczenia. Takie rozwiązanie zostało szczegółowo opisane w art. 117 Kodeksu cywilnego i ma na celu zachęcić wierzycieli do tego, by nie zwlekali zbyt długo ze ściąganiem należności. Niekiedy zdarza się i tak, że przez dłuższy czas wierzyciel nie upomina się o uregulowanie zaległych należności. Jeśli ten okres „milczenia” trwa odpowiednio długo, następuje przedawnienie długu, które pozwala dłużnikowi uniknąć odpowiedzialności. Wbrew dość powszechnemu przekonaniu, nie oznacza to końca wszystkich problemów dłużnika. Czemu? Przedawnienie długu nie jest równoznaczne z unieważnieniem. Inaczej mówiąc, zgodnie z prawem przedawniony dług istnieje nadal i w dalszym ciągu wywołuje negatywne konsekwencje, w tym możliwe trudności w zaciąganiu nowych kredytów i innych zobowiązań. Dodatkowo termin przedawnienia wierzytelności może być różny w zależności od jej rodzaju. Kiedy następuje przedawnienie długu w przypadku wybranych, popularnych typów zobowiązań?Przedawnienie długów bankowych
W zakresie produktów kredytowych i pożyczkowych nie stosuje się jednego, konkretnego terminu przedawnienia. Jeśli chodzi o niespłacone zadłużenie na karcie kredytowej czy też klasyczne kredyty i pożyczki, przedawnienie następuje po upływie 3 lat. W przypadku kredytu hipotecznego obowiązuje taki sam okres, ale odnosi się on wyłącznie do odsetek. Sądowy nakaz zapłaty może zostać więc wydany nawet po okresie przedawnienia. Debet w koncie podlega już innym przepisom i przedawnia się po upływie 2 lat, liczonych od dnia, w którym należało uregulować zobowiązanie.Przedawnienie długów spadkowych
Długi spadkowe, podobnie jak długi bankowe, stanowią temat złożony, wymagający szerokiego objaśnienia. W tym miejscu ograniczymy się więc jedynie do wskazania, że na ogół takie zobowiązania przedawniają się po upływie 6 lat. Dotyczy to długów, które przedawniłyby się standardowo po 3 latach, ale wierzycielowi udało się potwierdzić roszczenie prawomocnym orzeczeniem sadowym . Warto też dodać, że od kilku lat prawo uznaje za domyślne dziedziczenie z dobrodziejstwem inwentarza. To rozwiązanie korzystne dla spadkobierców, którzy w ciągu 6 miesięcy nie zdecydują o przyjęciu lub odrzuceniu długu. Po tym okresie odpowiadają za zadłużenie spadkodawcy tylko do kwoty odpowiadającej wartości odziedziczonego majątku.Przedawnienie długu alimentacyjnego
Niezależnie, czy mowa o długu alimentacyjnym wobec dziecka, czy też w stosunku do byłego małżonka, można domagać się zapłaty zaległych alimentów za okres 3 ostatnich lat. Ponieważ alimenty są płacone w comiesięcznych ratach, każda z rat przedawnia się w innym terminie.Przedawnienie roszczeń telekomunikacyjnych
Zgodnie z wydanym w 2009 roku orzeczeniem Sądu Najwyższego, w kontekście umów zawieranych z dostawcami usług internetowych i telefonicznych, znajdują zastosowanie ogólne przepisy o przedawnieniu, a nie przepisy o umowie zlecenia. Do przedawnienia długu za telefon komórkowy czy Internet dochodzi zatem po upływie 3 lat.Przedawnienie nakazu zapłaty
Trzeba mieć świadomość, że nawet roszczenia stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu czy też umową zawartą przed sądem lub przez niego potwierdzoną, nie mają charakteru bezterminowego. Niezależnie jakiego rodzaju długu dotyczyła sprawa, przedawnienie prawomocnego orzeczenia sądowego następuje po 6 latach lub ewentualnie po 3 latach – w niektórych, omówionych w Kodeksie cywilnym., przypadkach.Przedawnienie długu u komornika
Zdarza się, że mimo uzyskania tytułu wykonawczego i prowadzenia egzekucji komorniczej, wierzyciel nie odzyskuje lub odzyskuje tylko część należności. W takim wypadku ma on 6 lat na złożenie wniosku o ponowne rozpoczęcie egzekucji. Termin przedawnienia jest w tym wypadku liczony od dnia, w którym komornik postanowi o umorzeniu egzekucji ze względu na jej bezskuteczność.
Przedawnienie długów a wpis w rejestrze dłużników
Wspomniana już różnica pomiędzy przedawnieniem a spłaceniem długu widoczna jest na przykładzie baz dłużników. Rola biur informacji gospodarczych polega przede wszystkim na zbieraniu danych o nierzetelnych dłużnikach. W bazach znajdują się zarówno osoby fizyczne jak i osoby prywatne, które mają zaległości płatnicze wobec banków, instytucji pożyczkowych czy też innych przedsiębiorstw niepaństwowych. Aby dana firma lub osoba prywatna mogła wpisać dłużnika na czarną listę BIG, np. Do rejestru dłużników ERIF BIG S.A., dług musi opiewać na minimum 200 lub 500 zł (w przypadku długu firmowego) i być wymagalny od co najmniej 30 dni. Poza tym podmiot dokonujący wpisu, musi wcześniej ostrzec dłużnika o zamiarze przekazania jego danych do wybranego BIG-u. Jeśli dana osoba trafi już do rejestru dłużników, to ewentualne przedawnienie długu nie spowoduje, że zostanie z niego wykreślona. Co więcej, w rejestrze BIG może znaleźć się nawet na podstawie zadłużenia, które uległo już przedawnieniu. Niezależnie o której sytuacji mowa, tylko spłata zaległych należności pozwala dłużnikowi opuścić czarną listę.Konsekwencje wpisu do rejestru BIG
Osoby wpisane do rejestru dłużników często mogą mieć trudności z zaciągnięciem kredytu lub pożyczki, a nawet z zawarciem umowy abonamentowej na telefon czy Internet. Wszystko dlatego, że niemal wszyscy usługodawcy sprawdzają zdolność kredytową i wiarygodność swoich potencjalnych klientów. W ten sposób zabezpieczają się przed ewentualnymi stratami finansowymi (nierzetelnymi płatnikami). Co więcej, samo spłacenie przedawnionego długu nie sprawi, że od razu będzie można bez problemu dostać pożyczkę. BIG to także miejsce, w którym można sprawdzić regularność spłat, terminowość i przede wszystkim wiarygodność osoby starającej się o daną usługę czy kredyt. Jeśli więc dłużnik został wpisany na listę zadłużonych przez to, że bardzo długo nie spłacał należności, to nawet jeśli w końcu owe należności zaczął spłacać, jego historia może sugerować, że i tak może nie być wiarygodnym klientem. Warto o tym pomyśleć, by nie wpędzić się w dodatkowe kłopoty finansowe. Wystarczy pamiętać, że przedawnienie długu nie jest równoznaczne z jego anulowaniem. Dodatkowo należy pamiętać, że BIG to nie tylko negatywny wpisy, ale także pozytywne.Warto spłacać nawet przedawnione długi
Unikanie spłaty zobowiązania jest zachowaniem niezgodnym z ogólnie panującymi zasadami społecznymi, a dotrzymywanie umów stanowi fundament bezpieczeństwa obrotu gospodarczego i naszego wzajemnego zaufania. Gdyby standardem stało się niespłacanie długów, doszłoby do załamania się rynku i gospodarki jako całości, a w społeczeństwie zapanowałby chaos. Nikt nie powinien mieć zatem wątpliwości, że zadłużenie warto spłacić nawet wówczas, gdy uległo już ono przedawnieniu. Jeśli spłata przekracza możliwości finansowe, można skorzystać z pomocy firm profesjonalnie zajmujących się rozkładaniem długów na raty. KRUK oferuje między innymi:- Dogodne warunki wychodzenia z zadłużenia – dostosowane do możliwości zadłużonego.
- Przypominanie o nadchodzących ratach.
- Pomoc w rozplanowaniu domowego budżetu, dzięki skorzystaniu z dostępnego na stronie kalkulatora budżetu domowego.
- Ciągłą kontrolę i możliwość monitorowania postępu spłaty zadłużenia.
Powrót do bloga