Ochrona przed oszustami – jak było do tej pory?
Do tej pory było tak, że jeśli jakaś osoba posłużyła się cudzym dowodem bez jego wiedzy, np. taki dowód znalazła, przywłaszczyła lub wyrobiła kopię, tzw. dowód kolekcjonerski, bardzo trudno było udowodnić, że kredyt czy pożyczkę wzięła osoba trzecia. Bank powinien dołożyć staranności, by poprawnie zweryfikować tożsamość klienta oraz autentyczność dokumentu tożsamości, ale w oszuści często wykazywali się większą skutecznością. Często w takich sytuacjach banki egzekwują spłatę takiego kredytu, a uwolnienie się od cudzych zobowiązań może oznaczać długą drogę z finałem w sądzie.Dlaczego tak ważna jest ochrona numeru PESEL?
Lepiej zapobiegać niż leczyć! Przestępstwo wyłudzenia kredytu jest szczególnie niebezpieczne, ponieważ często mija dużo czasu, zanim ofiara w ogóle się o nim dowie. Nieraz dopiero telefon od banku czy firmy windykacyjnej uświadamia oszukanemu, że ktoś wziął kredyt na jego dane. W takiej sytuacji konieczne jest zgłoszenie na policję. Funkcjonariuszy należy poinformować o wszystkich wyłudzonych pożyczkach i kredytach, o których wiemy. Niestety sprawy zwykle są umarzane ze względu na niewykrycie sprawców. I dlatego warto zastrzec PESEL i nie narażać się na podobne nieprzyjemności.Co zmienią nowe przepisy?
Informacja o zastrzeżeniu pojawi się w Rejestrze Zastrzeżeń Numerów PESEL, a instytucje takie jak banki, firmy pożyczkowe, notariusze i operatorzy telekomunikacyjni będą musiały sprawdzić rejestr przed udzieleniem pożyczki lub zawarciem umowy. Jeśli mimo zastrzeżenia numeru PESEL udzielą pożyczki, osoba poszkodowana nie będzie musiała spłacać długów zaciągniętych przez oszustów.Korzystanie z numeru PESEL po jego zastrzeżeniu
Bezpieczeństwo danych jest ważne, dlatego warto mieć swój numer PESEL cały czas zastrzeżony. W razie potrzeby można cofnąć zastrzeżenie, a następnie ponownie je nałożyć. Zastrzeżony numer PESEL nie wpływa na wiele aspektów życia, takich jak:- Sprawy urzędowe (np. wzięcie ślubu, zameldowanie czy wyrobienie dokumentów)
- Sprawy zdrowotne (np. wizyty u lekarza, pobyt w szpitalu, wykupienie recepty)
- Udział w wyborach
- Ważność dokumentów (np. dowodu osobistego, paszportu, prawa jazdy)
- Korzystanie z profilu zaufanego
- Podróżowanie (np. przekraczanie granicy, podróże lotnicze, zakup biletów lotniczych)
- Wykonywanie czynności służbowych (np. podpisywanie umów w pracy)
- Korzystanie z usług poczty (Poczta Polska może ubiegać się o dostęp do weryfikacji zastrzeżenia w rejestrze, ale nie ma takiego obowiązku ustawowego)
- Usługi bankowe (bieżące korzystanie z bankowości mobilnej, płatności)
Kiedy warto cofnąć zastrzeżenie?
Zastrzeżenie numeru PESEL cofnij, gdy planujesz załatwić ważną sprawę i podpisać umowę z:- firmami i instytucjami finansowymi, w tym bankami i instytucjami kredytowymi (np. umowę o kredyt, pożyczkę, zakup z płatnością ratalną czy leasing),
- notariuszami (np. umowę o kupnie lub sprzedaży nieruchomości),
- operatorami telekomunikacyjnymi (np. gdy chcesz otrzymać kopię swojej karty SIM).
Jak zastrzec numer PESEL
Osoby pełnoletnie mogą zastrzec swój numer PESEL w dowolnym momencie.Do wyboru są 3 sposoby:
- poprzez aplikację mobilną mObywatel 2.0,
- poprzez serwis internetowy mObywatel,
- w dowolnym urzędzie gminy.
W aplikacji i serwisie mObywatel można także cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL z automatyczną datą ponownego zastrzeżenia lub bezterminowo.
Dodatkowo można dowiedzieć się, która firma lub instytucja sprawdzała nasz numer PESEL oraz z jakiego powodu. W aplikacji można również otrzymywać powiadomienia związane z usługą „Zastrzeż PESEL”. Zastrzeżenie numeru PESEL jest bezpłatne, a każda pełnoletnia osoba ma prawo dowolnie zarządzać statusem zastrzeżenia swojego numeru PESEL, niezależnie od liczby zastrzeżeń.
Powrót do bloga